ARTICOLI DETERMINATIVI
maschile | femminile | esempi | |
singolare | el, l' | la, l' | el paisatge, l'arbre, la cama (la gamba) |
plurale | els | les | els tres porquets, les ciutats |
Si usa l' (l con apostrofo per il maschile) davanti alle parole che iniziano per vocale o h, ma NON davanti a un dittongo (es. l'home, l'oncle, però el ioga).
Si usa l' (l con apostrofo per il femminile) davanti alle parole che iniziano per vocale TRANNE i e u non accentate, né davanti alla lettera h (es. l'àvia; la idea - no apostrofo perché la i non è accentata; l'aigua; la humanitat)
In catalano esistono anche gli articoli personali: articoli che si usano prima dei nomi di persona. Maschili: el, en. Femminili: la, na. Sono equivalenti e si apostrofano. Esempi: en Jaume, el Joan, la Mercé, na Rosa, l’Andreu, n’Esteve, l’Anna, n’Agnès.
ARTICOLI INDETERMINATIVI
maschile | femminile | esempi | |
singolare | un | una | un peix, una cadira |
plurale | uns | unes | uns homes, unes dones |
Una non si apostrofa mai
SOSTANTIVI
Formazione del femminile
- aggiungendo la -a finale: noi --> noia (ragazzo, ragazza); fill --> filia (figlio, figlia); gat--> gata (gatto, gatta)
- aggiungendo -na alle parole terminanti con vocale tonica: cosí --> cosina (cugino, cugina); lleò --> lleona (leone, leonessa)
--------------------
VERBI
I verbi si dividono in tre coniugazioni:
- 1° Verbi che terminano in -ar: cantar, caminar.
- 2° Verbi che terminano in -er o -re: témer, prendre. Appartengono a questa coniugazione anche il verbo dir (=dire) e dur (=portare)
- 3° Verbi che terminano in -ir (eccetto dir, che appartiene alla 2°): mantenir, decidir. Appartengono a questa coniugazione anche i verbi incoativi (cioè i verbi che in italiano finiscono in -ire e hanno l'interfisso -isc-, ad es. finire/finisco), che aggiungono -eix.
Perifrastica composta per il passato remoto: oltre alla forma semplice del passato remoto, si può utilizzare l'indicativo presente del verbo anar (=andare) + infinito. Es: ahir vaig comprar un llibre (= ieri comprai un libro).
L'imperativo negativo si rende con no + congiuntivo presente. Es: No cantis = non cantare.
Verbi ausiliari: ésser / ser (=essere, che si usa solo per la forma passiva) e haver (=avere, che si usa per i tempi composti nella forma attiva).
Indicativo
Presente | ||
jo | sóc | he |
tu | ets | has |
ell, ella | és | ha |
nosaltres | som | hem |
vosaltres | sou | heu |
ells, elles | són | han |
Imperfetto | ||
jo | era | havia |
tu | eres | havies |
ell, ella | era | havia |
nosaltres | érem | havíem |
vosaltres | éreu | havíeu |
ells, elles | eren | havien |
Passato remoto | ||
jo | fui | haguí |
tu | fores | hagueres |
ell, ella | fou | hagué |
nosaltres | fórem | haguérem |
vosaltres | fóreu | haguéreu |
ells, elles | foren | hagueren |
Futuro | ||
jo | seré | hauré |
tu | seràs | hauràs |
ell, ella | serà | haurà |
nosaltres | serem | haurem |
vosaltres | sereu | haureu |
ells, elles | seran | hauran |
Condizionale
jo | seria (fóra) | hauria (haguera) |
tu | series (fores) | hauries (hagueres) |
ell, ella | seria (fóra) | hauria (haguera) |
nosaltres | seríem (fórem) | hauríem (haguérem) |
vosaltres | seríeu (fóreu) | hauríeu (haguéreu) |
ells, elles | serien (foren) | haurien (hagueren) |
Congiuntivo
Presente | ||
que jo | sigui | hagi |
que tu | siguis | hagis |
que ell, ella | sigui | hagi |
que nosaltres | siguem | hàgim (hagem) |
que vosaltres | sigueu | hàgiu (hagueu) |
que ells, elles | siguin | hagin |
Imperfetto | ||
que jo | fos | hagués |
que tu | fores | haguessis |
que ell, ella | fou | haguès |
que nosaltres | fórem | haguéssim |
que vosaltres | fóreu | haguéssiu |
que ells, elles | foren | hagessin |
Imperativo
(tu) | sigues | |
(ell, ella) | sigui | |
(nosaltres) | siguem | |
(vosaltres) | sigueu | |
(ells, elles) | siguin |
VERBI REGOLARI
cantar | témer | patir | dormir | |
Presente | ||||
jo | canto | temo | pateixo | dormo |
tu | cantes | tems | pateixes | dorms |
ell, ella | cante | tem | pateixe | dorm |
nosaltres | cantem | temem | patim | dormim |
vosaltres | canteu | temeu | patiu | dormiu |
ells, elles | canten | temen | pateixen | dormen |
Imperfetto | ||||
jo | cantava | temia | patia | dormia |
tu | cantaves | temies | paties | dormies |
ell, ella | cantave | temie | patie | dormia |
nosaltres | cantàvem | temíem | patíem | dormíen |
vosaltres | cantàveu | temíeu | patíeu | dormíeu |
ells, elles | cantàven | temien | patien | dormien |
Passato remoto | ||||
jo | cantí | temí | patí | dormí |
tu | cantares | temeres | patires | dormires |
ell, ella | cantà | temé | patí | dormí |
nosaltres | cantàrem | temérem | patírem | dormírem |
vosaltres | cantàreu | teméreu | patíreu | dormíreu |
ells, elles | cantaren | temeren | patiren | dormiren |
Passato remoto perifrastico | ||||
jo vaig | cantar | témer | patir | dormir |
tu vas | cantar | témer | patir | dormir |
ell, ella va | cantar | témer | patir | dormir |
nosaltres vam | cantar | témer | patir | dormir |
vosaltres vau | cantar | témer | patir | dormir |
ells, elles van | cantar | témer | patir | dormir |
Futuro semplice | ||||
jo | cantaré | temeré | patiré | dormiré |
tu | cantaràs | temeràs | patiràs | dormiràs |
ell, ella | cantarà | temerà | patirà | dormirà |
nosaltres | cantarem | temerem | patirem | dormirem |
vosaltres | cantareu | temereu | patireu | dormireu |
ells, elles | cantaran | temeran | patiran | dormiran |
Congiuntivo | ||||
Presente | ||||
(que) jo | canti | temi | pateixi | dormi |
(que) tu | cantis | temis | pateixis | dormis |
(que) ell, ella | canti | temi | pateixi | dormi |
(que) nosaltres | cantem | temem | patim | dormim |
(que) vosaltres | canteu | temeu | patiu | dormiu |
(que) ells, elles | cantin | temin | pateixin | dormin |
Imperfetto | ||||
(que) jo | cantés | temés | patís | dormís |
(que) tu | cantessis | temessis | patissis | dormissis |
(que) ell, ella | cantés | temés | patís | dormís |
(que) nosaltres | cantéssim | teméssim | patíssim | dormíssim |
(que) vosaltres | cantéssiu | teméssiu | patíssiu | dormíssiu |
(que) ells, elles | cantessin | temessin | patissin | dormissin |
Condizionale | ||||
Presente | ||||
jo | cantaria | temeria | patiria | dormiria |
tu | cantaries | temeries | patiries | dormiries |
ell, ella | cantaria | temeria | patiria | dormiria |
nosaltres | cantaríem | temeríem | patiríem | dormiríem |
vosaltres | cantaríeu | temeríeu | patiríeu | dormiríeu |
ells, elles | cantarien | temerien | patirien | dormirien |
Imperativo | ||||
tu | canta | tem | pateix | dorm |
ell, ella | canti | temi | pateixi | dormi |
nosaltres | cantem | temem | patim | dormim |
vosaltres | canteu | temeu | patiu | dormiu |
ells, elles | cantin | temin | pateixin | dormin |
Participio Passato | ||||
M SING | cantat | temut | patit | dormit |
F SING | cantada | temuda | patida | dormida |
M PL | cantats | temuts | patits | dormits |
F PL | cantades | temudes | patides | dormides |
Gerundio | ||||
cantant | tement | patint | dormint |
ALCUNI VERBI IRREGOLARI
anar andare
Gerundio: anant
Participio: anat, anada, anats, anades
Indicativo pres.: vaig, vas, va, anem, aneu, van
imperf.: anava, anaves, anava, andvem, anaveu, anaven
pass. rem.: aní, anares, anà, anàrem, anàreu, anaren
fut.: aniré, aniràs, anirà, anirem, anireu, aniran
Condizionale: aniria, aniries, aniria, aniríem, aniríeu, anirien
Congiuntivo pres.: vagi, vagis, vagi, anem, aneu, vagin
imperf.: anés, anessis, anés, anéssim, anéssiu, anessin
Imperativo: vés, vagi, anem, aneu, vagin
beure bere
Gerundio: bevent
Participio: begut, beguda, beguts, begudes
Indicativo
pres.. bec, beus, beu, bevem, beveu, beuen
imperf.: bevia, bevies, bevia, bevíem, bevíeu, bevien
pass. rem.: beguí, begueres, begué, beguérem, beguéreu, begueren
fut.: beuré, beuràs, beurà, beurem, beureu, beuran
Condizionale: beuria, beuries, beuria, beuríem, beuríeu, beurien
Congiuntivo
pres.: begui, beguis, begui, beguem, begueu, beguin
imperf.: begués, beguessis, begués, beguéssim, beguéssiu, beguessin
Imperativo: beu, begui, beveu, beguin
collir cogliere
Gerundio: collint
Participio: collit. collida, collits, collides
Indicativo
pres.: cullo, culls, cull, collim, colliu, cullen
imperf.: collia, collies, collia. collfem, collíeu, collien
pass. rem.: collí, collires, colli, collirem, collireu, colliren
fut.: colliré, coüirds, collird, collirem, collireu, colliran
Condizionale: colliria, colliries, colliria, colliríem, collírieu, collirien
Congiuntivo
pres.: culli, cullis, culli, collim, colliu, cullin
imperf.: collis, collissis, collis, collíssim, collíssiu, collissin
Imperatívo: cull, culli, colliu, cullin
conèixer conoscere
Gerundio: coneixent
Participio: conegut, coneguda, coneguts, conegudes
Indicativo
pres.. conec, coneixes, coneix, coneixem, coneixeu, coneixen
imperf.: coneixia, coneixies, coneixia, coneixíem, coneúdeu, coneixien
pass. rem.: conegut, conegueres, conegué, coneguérem, coneguéreu, conegueren
fut.: coneixeré, coneixerds, coneixerd, coneixerem, coneixereu, coneixeran
Condizionale: coneixeria, coneixeries, coneixeria, coneixeríem, conetenteu, coneixerien
Congiuntivo pres.: conegui, coneguis, conegui, coneguem, conegueu, coneguin
imperf.: conegués, coneguessis, conegués, coneguéssim, coneguéssiu, coneguessin
Imperativo: coneix, conegui, coneguem, coneixeu, coneguin
creure credere
Gerundio: creient
Participio: cregut, creguda, creguts, cregudes
Indicativo pres.: crec, creus, creu, creiem, creieu, creuen
imperf.: creia, creies, creia, crèiem, crèieu, creien
pass. rem.: cregut; cregueres, cregué, creguérem, creguéreu, cregueren
fut.: creuré, creurds, creurd, creurem, creureu, creuran
Condizionale: creuria, creuries, creuria, creuríem, creuríeu, creurien
Congiuntivo
pres.: cregui, creguis, cregui, creguem, cregueu, creguin
imperf.: cregués, creguessis, cregués, creguéssim, creguéssiu, creguessin
Imperativo: creu, cregui, creguem, creieu, creguin
dir dire
Gerundio: dient
Participio: dit, dita, dits, dites
Indicativo pres.: dic, dius, diu, diem, dieu, diuen
imperf.: deia, deies, deia, dèiem, dèieu, deien
pass. rem.: diguí, digueres, digué, diguérem, diguéreu, digueren
fut.: diré, dirds, dird, direm, direu, diran
Condizionale: diria, diries, diria, diríem , dirteu, dirien
Congiuntivo pres.: digui, diguis, digui, diguem, digueu, diguin
imperf.: digués, diguessis, digués, diguéssim, diguéssiu, diguessin
Imperativo: digues, digui, diguem, digueu, diguin
donar dare
Gerundio: donant
Participio: donat, donada, donats, donades
Indicativo pres.: dono, dónes, dóna, donem, doneu, donen
imperf.: donava, donaves, donava, dondvem, dondveu, donaven
pass. rem.: dont, donares, dond, donarem, dondreu, donaren
fut: donaré, donards, donard, donarem, donareu, donaran
Condizionale: donaria, donaries, donaria, donaríem, donaríeu, donarien
Congiuntivo pres.: doni, donis, doni, donem, doneu, donin
imperf.: donés, donessis, donés, donéssim, donéssiu, donessin
Imperativo: dóna, doni, donem, doneu, donin
escriure scrivere
Gerundio: escrivint
Participio: escrit, escrita, escrits, escrites
Indicativo pres.: escric, escrtus, escau, escrivim, escriviu, escriuen
imperf.: escrivia, escrivies, escrivia, escriviem, escrtvleu, escrivien
pass. rem.: escrivi, escrivires, escriví, escrivírem, escrivíreu, escriviren
fut.: escriuré, escriurds, escriurà, escriurem, escriureu, escriuran
Condizionale: escriuria, escriuries, escriuria, escriuríem, escriuríeu, escriurien
Congiuntivo pres.: escrigui, escriguis, escrigui, escriguem, escrigueu, escriguin
imperf.: escrivís, escrivissis, escrivís, escrivíssim, escrivtssiu, escrivissin
Imperativo: escriu, escrigui, escriguem, escriviu, escriguin
estar stare
Gerundio: estant
Participio: estat, estada, estats, estades
Indicativo pres.: estic, estils, està, estem, esteu, estan
imperf.: estava, estaves, estava, eadvem, estàveu, estaven
pass. rem: estigui, estigueres, estigué, estiguérem, estiguéreu, estigueren
fut.: estaré, estaràs, estarà, estarem, estareu, estaran
Condizionale: estaria, estaries, estaria, estaríem, estaríeu, estarien
Congiuntivo pres.: estigui, estiguis, estigui, estiguem, estigueu, estiguin
imperf.: estigués, estiguessis, estigués, estiguéssim, estiguéssiu, estiguessin
Imperativo: estigues, estigui, estiguem, estigueu, estiguin
Fer fare
Gerundio: fent
Participio: fet, feta, fets, fetes
Indicativo pres.: faig, fas, fa, fem, feu, fan
imperf.: feia, feies, feia, féiem, féieu, feien
pass. rem.: fiu, feres, féu, férem, féreu, feren
fut.: faré, faràs, farà, farem, fareu, faran
Condizionale: faria, faries, faria, faríem, faríeu, farien
Congiuntivo pres.: faci, facis, faci, fem (o facem), feu (o faceu), facin
imperf.: fes, fessis, fes, féssim, féssiu, fessin
Imperativo: fes. faci, fem (o facem), feu, facin
Poder potere
Gerundio: podent
Participio: pogut, poguda, poguts, pogudes
Indicativo pres.: puc, pots, pot, podem, podeu, poden
imperf.: podia, podies, podia, podíem, podíeu, podien
pass. rem.: pogut, pogueres, pogué, poguérem, poguéreu, pogueren
fut.: podré, podths, podrà, podrem, podreu, podran
Condizionale: podria, podries, podria, podríem, podríeu, podrien
Congiuntivo pres.: pugui, puguis, pugui, puguem, pugueu, puguin
imperf.: pogués, poguessis, pogués, poguéssim, poguéssiu, poguessin
Imperativo: pugues, puguis, puguem, pugueu, puguin
Prendre prendere
Gerundio: prenem
Participio: pres, presa, presos, preses
Indicativo pres.: prenc, prens, pren, prenem, preneu, prenen
imperf.: prenia, prenies, prenia, preníem, preníeu, prenien
pass. rem.: prengui, prengueres, prengué, prenguérem, prenguéreu, prengueren
fut.: prendré, prendràs, prendrà, prendrem, prendreu, prendran
Condizionale: prendria, prendies, prendia, prendríem, prendríeu, prendrien
Congiuntivo pres.: prengui, prenguis, prengui, prenguem, prengueu, prenguin
imperf.: prengués, prenguessis, prengués, prenguéssim, prenguéssiu, prenguessin
Imperativo: pren, prengui. prenguem, preneu, prenguin
Saber sapere
Gerundio: sabent
Participio: sabut, sabuda, sabuts, sabudes
Indicativo pres.: sé, saps, sap, sabem, sabeu, saben
imperf.: sabia, sabies, sabia, sabíem, sabíeu, sabien
pass. rem.: sabí, saberes, sabé, sabérem, sabéreu, saberen
fut.: sabré, sabràs, sabrà, sabrem, sabreu, sabran
Condizionale: sabria, sabries, sabria, sabrtem, sabríeu, sabrien
Congiuntivo pres.: sàpiga, sdpigues, sàpiga, sapiguem, sapigueu, sapiguen
imperf.: sabés, sabessis, sabés, sabéssim, sabéssiu, sabessin
Imperativo: sàpigues, sàpiga, sapiguem, sapigueu, sàpiguen
Sortir uscire
Gerundio: sortint
Participio: sortit, sortida, sortits, sortides
Indicativo pres.: surto, surts, surt, sortim, sortiu, surten
imperf.: sortia, sorties, sortia, sortíem, sortíeu, sortien
pass. rem.: sortí, sortires, sortí, sortirem, sortireu, sortiren
fut.: sortiré, sortiràs, sortirà, sortirem, sortireu, sortiran
Condizionale: sortiria, sortiries, sortiria, sortiríem, sortiríeu, sortirien
Congiuntivo pres.: surti, surtis, surti, sortim, sortiu, surtin
imperf.: sortís, sortissis, sortís, sortíssim, sortíssiu, sortissin
Imperativo: surt, surti, sortim, sortiu, surtin
Tenir possedere
Getundio: tenint
Participio: tingut, tinguda, tinguts, tingudes
Indicativo pres.: tinc, tens, té, tenim, teniu, tenen
imperf.: tenia, tenies, tenia, teníem, teníeu, tenien
pass. rem.: tinguí, tingueres, tingué, tinguérem, tinguéreu, tingueren
fut.: tindré, tindràs, tindrà, tindrem, tindreu, tindran
Condizionale: tindria, tindries, tindria, tindríem, tindríeu, tindrien
Congiuntivo pres.: tingui, tinguis, tingui, tinguem, tingueu, tinguin
imperf: tingués, tinguessis, tingués, tinguéssim, tinguéssiu, tinguessin Imperativo: té (o tingues), tingui, tinguem, teniu (o tingueu), tinguin
Venir venire
Gerundio: venint
Participio: vingut, vinguda, vinguts, vingudes
Indicativo pres.: vinc, vens, ve, venim, veniu, venen
imperf.: venia, venies, venia, ventem, venteu, venien
pass. rem.: vinguí, vingueres, vingué, vinguérem, vinguéreu, vingueren
fut.: vindré, vindràs, vindrà, vindrem, vindreu, vindran
Condizionale: vindria, vindries, vindria, vindríem, vindríeu, vindrien
Congiuntivo pres.: vingui, vinguis, vingui, vinguem, vingueu, vinguin
imperf.: vingués, vinguessis, vingués, vinguéssim, vinguéssiu, vinguessin
Imperativo: vine, vingui, vinguem, veniu, vinguin
Voler volere
Gerundio: volent
Participio: volgut, volguda, volguts, volgudes
Indicativo pres.: vull, vols, vol, volem, voleu, volen
imperf.: volia, volies, volia, volfem, volteu, volien
pass. rem.: volgut, volgueres, volgué, volguérem, volguéreu, volgueren
fut.: voldré, voidràs, voldrà, voldrem, voldreu, voldran
Condizionale: voldria, voldries, voldria, valdríem, voldrku, voldrien
Congiuntivo pres.: vulgui, vulguis, vulgui, vulguem, vulgueu, vulguin
imperf.: volgués, volguessis, volgués, volguéssim, volguéssiu, volguessin
Imperativo: vulgues, vulgui, vulguem, vulgueu, vulguin
ELENCO DEI PRINCIPALI VERBI IRREGOLARI
abatre abbattere; abbassare
abstreure astrarre
acollir accogliere; ricevere
acomplir compiere
acudir accorrere; andare
adir-se addirsi, essere adatto
admetre ammettere
adormir addormentare
adscriure annotare
ajupir chinare; abbassare
aparèixer apparire
aprendre imparare
assentir assentiré
atendre fare attenzione
atènyer giungere
atreure attrarre
batre battere
bullir bollire
cabre starci, entrare
caldre bisognare
caure caldre
circumscriure circoscrivere
cloure chiudere
cobrir coprire
comparèixer comparire
complir realizzare
comprendre comprendere; capire
concebre concepire
concloure concludere
confondre confondere
consentir consentire
constrènyer costringere
consumir consumare
contenir contenere
contradir contraddire
conviure convivere
córrer correre
correspondre corrispondere
corrompre corrompere
cosir cucire
coure cuocere
créixer crescere
cruixir scricchiolare
decaure decadere
decebre deludere
decórrer decorrere
decréixer decrescere
defendre difendere
dependre dipendere
desaparèixer scomparire
descobrir scoprire
descompondre scomporre
desconèixer ignorare
descórrer far scorrere
descriure dcscrivere
desdir disdire
desfer disfare
despendre spendere
desprendre staccare
detenir detenere, arrestare
deure dovere; essere debitore
difondre diffondere
dissoldre sciogliere
distreure distrarre
doldre dispiacere
dormir dormire
durar durare
empènyer spingere
emprendre intraprendere
encendre accendere
encobrir coprire
entendre capire
escollir scegliere
escometre assalire
esdevenir diventare
establir stabilire
estendre distendere; allargare
estrènyer restringere
excloure escludere
fondre fondere
fugir fuggire
grunyir grugnire
imprimir imprimere; stampare
infondre infondere; suscitare
inscriure iscrivere
interdir interdire
interrompre interrompere
irrompre irrompere
jeure giacere
lluir brillare
mentir mentire
merèixer meritare
metre mettere
moldre macinare
morir morire
moure muovere
néixer nascere
obrir aprire
obtenir ottenere
ocórrer accadere, succedere
ofendre offendere
oferir offrire
oir udire
omplir riempire
parèixer sembrare; apparire
péixer pescare
percebre percepire
perdre perdere
permetre permettere
pertànyer appartenere
plaure piacere
ploure piovere
pondre porre
presumir presumere
pretendre pretendere
prometre proraettere
raure radere
rebotre rimbalzare
rebre ricevere
recollir raccogliere
relluir splendere
resoldre risolvere
respondre rispondere
restablir ristabilire
restrènyer restringere
resumir riassumere
riure ridere
romandre restare
rompre romPere
satisfer soddisfare
sentir sentire
seure sedere
socórrer soccorrere
sofrir soffrire
soler essere abituato
sorprendre sorprendere
sostenir sostenere
suplir supplire
tòrcer (torçar) torcere
trametre spedire
tossir tossire
treure togliere
valer valere; costare
vèncer vincere
vendre vendere
veure vedere
viure vivere